Кыргызстан менен Казакстанда эки тараптуу сооданы көбөйтүүгө бардык негиздер бар, ал үчүн өлкөлөр соода саясатын кайрадан карап чыгып, соода жана жүк транзити тармагында орун алып жаткан маселелерди чечүүсү керек.
Бул тууралуу Кыргызстандын Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров Алматыда өтүп жаткан Туруктуу өнүгүү максаттары боюнча аймактык саммиттин алкагында Казакстандын өкмөт башчысы Алихан Смаилов менен жолукканда билдирди.
«Эки өлкөнүн мамлекет башчылары ортодогу соода жүгүртүү деңгээлин 2 млрд АКШ долларына жеткирүү милдетин коюшту. Бул милдет биз төрагалык кылган Өкмөттөр аралык кеңештин 10-жыйынынын жыйынтыгы боюнча протоколдо да чагылдырылган. Бизде эки тараптуу сооданы жогорулатууга бардык негиздер бар, ал үчүн соода саясатыбызды кайрадан карап чыгып, соода жана жүк транзити тармагында орун алып жаткан маселелерди чечишибиз керек», — деди Жапаров.
Казак-кыргыз чек арасында маал-маалы менен жүк ташуучу унаалардын кээде бир нече чакырымга созулган узун кезеги болуп турат. Көзөмөлдүн күчөтүлүшү эки элдин чыр-чатак бутасына айланып, эксперттер муну «соода согушу» деп атап жүрүшөт. Убагында талаш Дүйнөлүк соода уюмуна чейин жеткен. Ошол эле маалда эки өлкө тең ЕАЭБдин мүчөсү. Уюмдун жобосунда биримдикке мүчө мамлекеттер арасында эркин товар ташууга уруксат берилген.
Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров 27-майда Бишкекте өткөн Жогорку Евразия экономикалык кеңешинин жыйынында ЕАЭБдин ички базарындагы тоскоолдуктар уюмга мүчө өлкөлөрдүн ортосунда ажырым жаратып, биримдиктин терс имиджин түзүп жатканын билдирген.
«Биздин изилдөөбүз көрсөткөндөй, үчүнчү өлкөлөрдүн товарын Орусияга жеткирүү иши уюмга мүчө Кыргызстандын айыл чарба товарларын жеткирүүгө караганда кыйла тез жана жеңил болууда. ЕАЭБдин ички чек араларында бажы көзөмөлү алынган, ага карабай тоскоолдуктар болууда», — деген Жапаров.
26-майда эки өлкөнүн президенттери Садыр Жапаров менен Касым-Жомарт Токаев Бишкекте жолугуп, чек арадагы тыгындарды болтурбоо үчүн болгон аракеттерди көрүүнү макулдашкан. Бирок андан бери өткөрмө бекеттердеги абал өзгөрбөй, кезек күткөндөрдүн саны кайра көбөйгөнү кабарланып келет.
Салима ЖАКШЫЛЫК кызы